طراحی شهری، فرایند یا فرایندها
اشتراک گذاری
اشتراک در شبکه های اجتماعی :
گزارش خطا
تاکنون آثار مهمی پیرامون فرایند طراحی شهری و انواع آن انتشار یافته است با این حال، به نظر می رسد که جنبه های تشابه و تفاوت گونه های متنوع آن هنوز به طور کافی بررسی نشده و مدلی از گونه بندی فرایندها که تبیین کنندۀ ابعاد تشابه و تفاوت و مفروضات نظری آنها باشد مطرح نگردیده است. هدف این مطالعه جستجوی پاسخ برای سه پرسش است: 1.آیا برای طراحی شهری فرایندی یگانه و منحصر به فرد هست و یافرایندهای چندگانه و گوناگون؟ 2.تفاو ت و تشابه گونه های متفاوت فرایند طراحی شهری چیست و چگونه می توان آنها را در قالب یک مدل گونه بندی مطرح کرد؟ 3.برمبنای تشابه فرایندهای گوناگون آیا میتوان الگوی واحدی از فرایند طراحی شهری مطرح کرد؟ برای پاسخ به این پرسش ها، در تحقیق حاضر از روش «مرور فرا تحلیلی » منابع موجود استفاده شده است. این مطالعه به تحلیل شش گونۀ اصلی از فرایند طراحی شهری میپردازد: 1.فرایند دکارتی استقرایی؛ 2.فرایندفرضیۀ آزما قیاسی؛ .فرایندمسئله گشا تصمیم ساز؛ 4.فرایند خلاقانه؛ 5.فرایند جامع عقلایی؛ 6. فرایند رهبری؛ 7. فرایند ارتباطی طراحی شهری. یافته های مطالعۀ حاضر نشان میدهد که چنانچه مراد از فرایند طراحی شهری، فرایندهای هنجاری (فرایند بدان گونه که باید باشد) است، با تعداد قابل توجهی از گونه های فرایند روبرو هستیم، ولی چنانچه منظور از فرایند طراحی شهری،فرایند واقعی (فرایند بدان گونه که هست) باشد، با یک نسخۀ واحد از آن مواجه هستیم. همچنین، این مطالعه نشان میدهد که جنبه های تشابه و تفاو ت فرایندها شامل جنبه های ریخت شناختی، اصطلاح شناختی، نظم و ترتیب مراحل، بنیان های معرفت شناختی، نسبت آنها با مفهوم عقلانیت، نسبت آنها با مفهوم بهینه یابی،و نسبت آنها با دو مفهوم اساسی حقیقت و قدرت میشود. تحقیق حاضر نشان می دهد که جنبه های متعدد تشابه و تفاوت را می توان، با بهره گیری از طبقه بندی کنش های اجتماعی پیشنهادی هابرماس، نظریۀ منطق اکتشافات علمی پوپر ونظریۀ قدرت/ دانش فوکو، به دو «بعد » اصلی تقلیل داد. چنانچه «فرایند طراحی شهری به مثابه نوعی ازکنش اجتماعی، که در قالب فضایی کالبدی اندیشیده و اعمال میشود » تلقی گردد، آنگاه دو بعد اصلی در گونه شناسی فرایندها خواهند بود: 1. بعد «ماهیت کنش اجتماعی » ( طیفی میان دو قطب کنش ارتباطی و کنش راهبردی) و 2. بعد «ماهیت منطق اکتشافی » (طیفی میان دو قطب منطق استقرایی یا تجزیه ترکیبی و منطق قیاسی یا حدس و ابطالی). نهایتاً این تحقیق نشان می دهد که برای فرایند طراحی شهری واقعاً موجود، الگوی واحدی هست که در آن طراحی شهری به مثابه یک کنش راهبردی و گفتمانی، که در آن دانش و قدرت انفکاک ناپذیر هستند، مطرح است. چنین فرایندی را میتوان برپایۀ مفهوم فوکویی «قدرت/ دانش » تبیین کرد و گام های تشکیل دهندۀ آن را معرفی کرد.
(551.6 کیلوبایت)
دانلود مقاله
مشخصات مقاله
احمدی، بابک. کار روشنفکری، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۴ .
بحرینی، حسین. فرایند طراحی شهری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1377 .
پوپر، کارل ریموند. منطق اکتشافات علمی، ترجمۀسیدحسن کمالی، تهران: نشر علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴ .
----------- . زندگی سراس
تامپسون، مل. خودآموز فلسفه، ترجمۀبهروز حسنی، تهران: فرهنگ نشر نو، ۱۳۸۷ . حقیقی، شاهرخ (1381) گذار از مدرنیته؟ نیچه، فوکو، لیوتار، دریدا، تهران: نشر آگه
دکارت، رنه». گفتار در روش درست راه بردن عقل و طلب حقیقت در علوم« ، در: سیرحکمت در اروپا، تألیف محمدعلی فروغی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۶۷۷ ، ص ۱۶۷ - ۱۷۶ .
فریدمن،جان. برنامه ریزی درحوزۀ عمومی: از شناخت تا عمل، ترجمۀ عارف اقوامی مقدم، تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری،1387.
فوکو، میشل. دیرینه شناسی دانش، ترجمۀ عبدالقادر سواری، تهران: گام نو، ۱۳۸۸ .
----------- . مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه نیکوسرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی، ۱۳۷۸ .
----------- . نظم گفتار،ترجمه و مقدمۀ باقر پرهام، تهران: نشر آگه، ۱۳۸۰ .
کلی، مایکل. نقد و قدرت بازآفرینی مناظرۀ فوکو و هابرماس، ترجمۀفرزان سجودی، تهران: نشر اختران، ۱۳۸۵ .
کوان، رابرت. اسناد هدایت طراحی شهری، ترجمۀکورش گلکار و سولماز حسینیون، تهران: انتشارات سلیمی، ۱۳۸۵ .
گلکار، کورش و جلال آزادی». راهبرد توسعۀشهر چیست؟« نشریۀ شهرنگار، شمارۀ ۳۰ ) ۱۳۸۴ (، صص ۵۹ - ۸۰ .
گلکار، کورش». چشم انداز شهری/ محله پیشنهاد یک چارچوب مفهومی برای صورت بندی بیانیۀ چشم انداز« ، نشریۀ هنرهای زیبا، شمارۀ ۲۴ ) ۱۳۸۴ (، ص ۲۵ - ۳۶ .
لاوسون، برایان. طراحان چگونه می اندیشیند: ابهام زدایی ازفرایند طراحی، ترجمۀحمید ندیمی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۸۴ .
لنگ، جان. آفرینش نظریۀ معماری، ترجمۀ علیرضا عینی فر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۱ .
هابرماس، یورگن. نظریۀکنش ارتباطی: عقل وعقلانیت جامعه، ترجمۀکمال پولادی، تهران: موسسه انتشارات روزنامه اطلاعات، ۱۳۸۴ .
----------- . نظریۀکنش ارتباطی: جهان زیست و نظام: نقادی مفهوم کارکرد گرایانۀ عقل، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: موسسه انتشارات روزنامه
اطلاعات، ۱۳۸۴ .
----------- . دگرگونی ساختاری حوزۀ عمومی، ترجمۀ جمال محمدی، تهران: نشر افکار، ۱۳۸۴ .
هیلی یر، جین. سایه های قدرت: حکایت دوراندیشی برنامه ریزی کاربری اراضی، ترجمۀکمال پولادی، تهران: جامعۀمهندسان مشاور ایران، ۱۳۸۸.
Alexander, C. "City Is Not a Tree", Design, No. 206(1966), PP.46-45
________ . Notes on the Synthesis of Form, Cambridge, Mass: Harvard University Press, 1964.
Broadbent, G. Design in Architecture, London: John Wiley and son Ltd, 1977.
Callon, M. & B. Latour."Unscrewing the Big Leviathan: How Actors Macro-structure Reality and How Sociologists Help Them to Do So", in K. Knorr-Cetina and A. Cicourel (eds) Advances in Social Theory and Methodology, London: RKP, 1981.
Carmona, M. et.al. Public Places, Urban Spaces, London: Architectural Press, 2003. Cities Alliance.City Development Strategies – First Results, Washington, D.C, USA, 2004.
Cooke, p. Theories of Planning and Spatial Development, London: Hutchinson, 1984.
Darwin, C. The Origin of Species, New York: Random House, 1979.
De Kort, I. et.al,"From Urban Planning Towards Strategic Integral Area Development", Conference of IAIA, Prague:Czech Republic, 2005.
Fainstein, S New Directions in Planning Theory, Urban Affairs Review, no 35 (2000), pp.451-478.
Faludi , A."The Performance of Spatial Planning", Planning Practice & Research, 2000, 15 (4), pp.299- 318.
________ . Critical Rationalism and Planning Methodology, London: Pion Limited, 1986.
________ .Planning Theory, , , 1973.
Flyvbjerg, B. & T. Richardson,"Planning and Foucault, in Search of the Dark Side of Planning Theory", in P. Allmendinger & M. Tewdwr _Jones(eds.) Planning Futures : New Directions for Planning Theory, London: Rutledge, 2002,pp. 44-62.
Forester, J. Planning in the Face of Power,Berkeley, L.A:University of California, 1989.
Foucault, M. The Archaeology of Knowledge, trans.Alan Sheridan Smith,London: Tavistock, 1972.
________ . Discipline and Punish: The Birth of Prison, trans. Alan Sheirdan , New York : Vintage Books, 1979.
________ . Power/ Knowledge: Selected Interviews and other Writings, 1972-1977, edited by Collin Gordon, New York: Pantheon Books, 1980.
________ ."The Ethics of Care for the Self as a Practice of Freedom", in Bernaver & Rasmussen (eds.) The Final Foucault, Cambridge, Mas: MIT Press, 1988.
Friedman, J. Planning Theory Revisited, Nijmegen: Nijme University Lectures, 1997.
Geddes, P. Cities in Evolution: An Introduction to the Town Planning Movement and the Study of Civics, London: Williams, 1915.
George, V.R. "A Procedural Explanation for Contemporary Urban Design", in M. Carmona and S. Tiesdel(eds.) Urban Design Reader, London: Architectural Press, 2007,pp. 52-58.
Habermas, J. The Theory of Communicative Action: Vol. 1: Reason and the Rationalization of Society, Boston, Mass: Beacon Press, 1985.
Habermas, J. The Theory of Communicative Action: Vol. 2: Lifeword and System: A Critique of Functionalist Reason, Boston, Mass: Beacon Press, 1985.
Habermas, J. Moral Consciousness and Communicative Action, Cambridge, Mass: MIT Press, 1990.
Hall, P. Urban and Regional Planning, London: Unwin Hyman, 1989.
Healey, P. Collaborative Planning, Shaping Places in Fragmented Societies, London: Planning a Practical Guide, New York: Van Nostrand Reinhold, 1997.
Heath, T. Method in Architecture, London: John Wily and Son Ltd, 1984.
Hillier,B. "Knowledge and Design", in Proceedings of EDRA- 3 Conference, Dowden Hutchinson, 1972.
Hudson,B.M. "Comparison of Current Planning Theories: Counterparts and Contradictions", Journal of the American planning Association, Vol .45(1979), pp. 387-398.
Huxley, M. "The Limits to Communicative Planning: A Contribution to the Critique of Actually Existing Practice", Paper to Planning Theory Conference , Oxford: Oxford Brooks University , April 1998
Innes, J. "Planning Theory's Emerging Paradigm: Communicative Action and Interactive Practice", Journal of planning Education and Research, 14 (3) (1995), pp. 183- 190.
Jacobs, J. The Death and Life of Great American Cities, New York: Random House, 1961.
James, M.R. "Communication Action, Strategic Action and Inter_ Group Dialogue", European Journal of Political Thepry, 2 (2) (2003), pp. 157-182.
Jones, J.C. Design Methods, 2nd edition, London: John Wily & Sons, 1992.
Keeble, L. Principles and Practice of Town and Country Planning, London: Estate Gazette, 1952.
Kneller, G.F. The Art and Science of Creativity, New York: Holt, Rinehart and Winston, 1965.
Lang, J. Urban Design: The American Experience, New York: Van No strand Reinhold, 1994.
________ . Creating Architectural Theory: The Role of the Behavioral Sciences in Environmental Design, New York: Van Nostrand Reinhold, 1987.
________ . Urban Design: A Typology of Procedure and Products, London: Architectural Press, 2005.
Lawson, B. How Designers Think; The Design Process Demystified, Oxford: Architectural Press, 1997.
Madanipour , A. "Ambiguities of Urban Design", in M. Carmona andS. Tiesdel (eds ) Urban Design Reader, London: Architectural Press, 2007,pp. 12-23
Moughtin, C. et.al. Urban Design: Methods and Techniques, London: Architectural Press, 1999.
Parshall S.A & W.M. Pena.Problem Seeking: An Architectural Programming Primer, London: John Wiley & Sons, 2001.
Popper, K.R. Conjectures and Refutations: The Growth of Scientific Knowledge, New York : Rutledge & kegan poul, 1963.
________ . The Logic of Scientific Discovery, London: Hutchinson Education, 1959.
________ . All Life is Problem Solving, London: Rutledge, 1999.
Rea & Kerzner.Strategic Planning a Practical Guide, New York: Van Nostrand Reinhold, 1997.
Richardson, T. "The Trans- European Transport Network: Environmental Policy Integration in the EU", European Urban and Regional Studies, 4 (4) (1997), pp.333- 346
Roberts, M. An Introduction to Town Planning Techniques, London: Hutchinson Educational, 1974.
Roberts, M& C. Greed.Approaching Urban Design: The Design Process, 2001.
Rosen, R. Anticipatory Systems: Philosophical, Mathematical and Methodological Foundation, London: Pergamon Press, 1985.
Row, P.G. Design Thinking, Cambridge, Mass: MIT Press, 1991.
Shirvani, H. The Urban Design Process, New York: Van Nostrand Reinhold, 1985.
Simon, H. Report of the Research Briefing Panel on Decision Making and Problem Solving, Washington, D.C: National Academy Press, 1986.
________ .A Behavioral Model of Rational Choice, 1957
Sowa, J.F. Knowledge Representation, Pacific Grove, CA : Brooks / Cole, 2000.
Stwart, I. Does God Play Dice? The Mathematics of Chaos, London: Wiley, 1991.
Susskind, L. & C. Ozawa."Mediated Negotiation in the Public Sector: the Planner as Mediator", Journal of Planning Education and Research , no 4 (1984), pp.5-15
Taylor, N.M. Urban Planning Theory since 1945, London: Sage Publication, 1998.
Whitehead, A.N. Process and Reality, Lectures Delivered in the Univ. of Edinburgh: 1927- 1928, Free Press, 1979.
مسابقات
جوایز
نشریات
