سنجش کیفیت زندگی در قلمرو مسکن در بافت های فرسوده واجد ارزش تاریخی شهر اصفهان
The Housing Domain of Quality of Life (QOL) in the Decayed Historic Areas of Isfahan (DHI)
هدف این مقاله، سنجش کیفیت زندگی در قلمرو مسکن در بافتهای فرسوده واجد ارزش تاریخی شهر اصفهان بود. بدین منظور از مطالعه کتابخانه ای و فن تحلیل مقایسه ای جهت تحلیل بُعد عینی کیفیت زندگی در قلمرو مسکن و از مطالعه میدانی از نوع پرسش نامهای و فن تحلیل عاملی برای تحلیل بُعد ذهنی آن استفاده گردید. نتایج به دست آمده در ارتباط با بُعد عینی کیفیت زندگی در قلمرو مسکن حاکی از آن بود که به غیر از شاخصهای کیفیت مسکن و میانگین مساحت قطعات و تعداد اتاق در واحد مسکونی، سایر شاخصهای کیفیت زندگی در قلمرو مسکن از وضعیت مناسبتری نسبت به نواحی شهری کشوری برخوردارند. بررسی وضعیت ذهنی کیفیت زندگی در قلمرو مسکن نیز مشخص نمود که اولاً کیفیت زندگی در قلمرو مسکن قابل تقسیم به چهار زیرقلمرو شامل کیفیت مسکن، فضای مسکن، امنیت تصرف و تعلق به مسکن میباشد که به ترتیب بیشترین درصد از واریانس را تبیین مینمایند و ثانیاً بیشترین مشکل در قلمرو مسکن در ارتباط با زیرقلمروهای کیفیت مسکن و تعلق به مسکن نمود یافته است. از این رو با توجه به وجود مشکل در زیرقلمرو کیفیت مسکن و شدت تاثیرگذاری آن در قلمرو مسکن، میتوان کیفیت مسکن را الویت اصلی پرداختن به مقوله کیفیت زندگی در قلمرو مسکن عنوان نمود.
مشخصات مقاله
حبیبی، سیدمحسن (1387)، از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن تفکر و تاثر، دانشگاه تهران، تهران.
حبیبی، کیومرث؛ پور احمد، احمد و مشکینی، ابوالفضل (1386)، بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری، دانشگاه کردستان، سنندج.
شماعی، علی و پوراحمد، احمد (1385)، بهسازی و نوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
عزیزی، محمدمهدی (1384)، تحلیلی بر جایگاه و دگرگونی شاخصهای مسکن شهری در ایران، هنرهای زیبا، شماره 23، صص 34-25.
فلامکی، محمدمنصور (1380)، باززندهسازی بناها و شهرهای تاریخی، دانشگاه تهران، تهران.
کلانتریخلیلآباد، حسین و پوراحمد، احمد (1385)، فنون و تجارب برنامهریزی مرمت بافت تاریخی شهرها، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.
مرکز آمار ایران (1387)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1385: نتایج تفصیلی کل کشور، ریاست جمهوری، معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی.
مشهدیزاده دهاقانی، ناصر (1386)، تحلیلی بر ویژگیهای برنامهریزی شهری در ایران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
مهندسین مشاور شاران (1385)، راهنمایی شناسایی و مداخله در بافتهای فرسوده: مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران- خرداد 1384، وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری، دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، تهران، شرکت ایدهپردازان فن و هنر.
Abdul Mohit, M; Ibrahim, M & Razidah Rashid, Y (2010), Assessment of residential satisfaction in newly designed public low-cost: housing in Kuala Lumpur, Malaysia, Habitat International, Vol. 34, pp 18–27.
Appleyard, D (ed.) (1979), The conservation of European cities, MIT Press, MA, Cambridge.
Australian Centre on Quality of Life (2006), Personal wellbeing index, Deakin University, International Wellbeing Group, Melbourne.
Berry, W. D & Feldman, S (1985), Multiple regression in practice, Beverly Hills, Sage, CA.
Boelhouwer, Y (2002), Quality of life and living condition in the Netherlands, Social Indicators Research, Vol. 58, pp. 115–140.
Bonaiuto, M; Fornara, F & Bonnes, M (2003), Indexes of perceived residential environment quality and neighbourhood attachment in urban environments: A confirmation study on the city of Rome, Landscape and Urban Planning, Vol. 65, pp. 41–52.
Booysen, F (2002), An overview and evaluation of composite indices of development, Social Indicators Research, Vol. 59, pp. 115–151.
Bratt, R. G (2002), Housing and family well-being, Housing Studies, Vol. 17, pp. 13–26.
Campbell, A; Converse, P & Rodgers, W (1976), The Quality of American Life: Perceptions, evaluations and satisfactions, Russell Sage Foundation, New York.
Diener, E (1995), A value based index for measuring national quality of life, Social Indicators Research, Vol. 36, pp. 107–127.
Everitt, B. S & Dun, G (1991), Applied multivariate data analysis, Edward Arnold, London.
Hewison, R (1987), The heritage industry: Britain in a climate of decline, Methuen, London.
Hur, M & Morrow-Jones, H (2008), Factors that influence residents’ satisfaction with neighborhoods, Environment and Behavior, Vol. 40 (5), pp. 619–635.
Hur, M; Nasar, J.L & Chun, B (2010), Neighborhood satisfaction, physical and perceived naturalness and openness, Journal of Environmental Psychology, Vol. 30, pp. 52–59.
Jokilehto, J (2005), Definition of cultural heritage: References to documents in history, ICCROM Working Group 'Heritage and Society'.
Kamp, I. V; Leidelmeijer, K; Marsman, G & Hollander, A. D (2003), Urban environmental quality and human well being—towards a conceptual framework and demarcation of concepts; A literature study, Landscape and Urban Planning, Vol. 65, pp. 5–18.
Lee, Y. J (2008), Subjective quality of life measurement in Taipei, Building and Environment, Vol. 43, pp. 1205–1215.
Lovejoy, K; Handy, S & Mokhtarian, P (2010), Neighborhood satisfaction in suburban versus traditional environments: An evaluation of contributing characteristics in eight California neighborhoods, Landscape and Urban Planning, Vol. 97, pp. 37–48
Marans, R. W (2003), Understanding environmental quality through quality of life studies: The 2001 DAS and its use of subjective and objective indicators, Landscape and Urban Planning, Vol. 65, pp. 73–83.
Marans, R. W & Couper M (2000), Measuring the quality of community life: A program of longitudinal and comparative international research, In: Proceedings of the second international conference on the quality of life in cities, National University of Singapore, School of Real Estate and Building, Vol. 2, pp. 386–400.
Massam, B. H (2002), Quality of life: Public planning and private living, Progress in Planning, Vol. 58, pp. 141-227.
Naoi, M; Sumita, K & Seko, M (2007), Earthquakes and the Quality of Life in Japan, Journal of Property Research, Vol. 24:4, pp. 313-334.
Nooraie, H & Tabibian, M (2012), Quality of Life in the Decayed Historic Areas of Isfahan (DHI) Using the World Health Organization Quality of Life Instrument (WHOQOL-BREF). Applied Research in Quality of Life, Unpublished.
Merenda, P. F (1997), A Guide to the Proper Use of Factor Analysis in the Conduct and Reporting of Research: Pitfalls to Avoid, Measurement and Evaluation in Counseling and Development, Vol. 30, pp. 156-164.
Mitchell, G; Namdeo, A & Kay, D (2000), A new disease-burden method for estimating the impact of outdoor air quality on human health, The Science of the Total Environment, Vol. 246(2–3), pp. 153–163.
Mohan, J & Twigg, L (2007), Sense of place, quality of life and local socioeconomic context: evidence from the Survey of English Housing, 2002/03, Urban Studies, Vol. 44 (10), pp. 2029–2045.
Pacione, M (1982), The use of objective and subjective measures of life quality in human geography, Progress in Human Geography, Vol. 6, pp. 493–514.
Peterson, R. A (2000), ROBERT A. PETERSON A Meta-Analysis of Variance Accounted for and Factor Loadings, Exploratory Factor Analysis Marketing Letters, Vol. 11, pp. 261-275.
Phillips, R. G & Budruk, M (2010), Introduction to quality of life and community indicators for parks, recreation and tourism management. In R. Phillips & M. Budruk (Eds.), Quality of life and community indicators for parks, recreation and tourism management, The Netherlands: Springer.
Phillips, R. G & Stein, J. M (2011), An Indicator Framework for Linking Historic Preservation and Community Economic Development, Social Indicator Research, DOI 10.1007/s11205-011-9833-6.
Raymer, P (2010), Residential Ventilation Handbook: Ventilation to Improve Indoor Air Quality, The McGraw Hill companies.
Richards, R; O’Leary, B & Mutsonziwa, K (2007), Measuring quality of life in informal settlements in South Africa, Social Indicators Research, Vol. 81, pp. 375–388.
Royuela, V; Surinach, J & Reyes, M (2003), Measuring quality of life in small areas over different periods of time; Analysis of the province of Barcelona, Social Indicators Research, Vol. 64, pp. 51–74.
Sharma, S (1996), Applied multivariate techniques, Wiley, New York.
Tesfazghi, E. S; Martinez, J. A & Verplanke, J. J (2010), Variability of Quality of Life at Small Scales: Addis Ababa, Kirkos Sub-City, Social Indicators Research, Vol. 98, pp.73–88.
The University of Sklahoma, School of social work (2007), Notes on Quality of life.
Tiesdell, S; Oc, T & Heath, T (1996), Revitalizing historic urban quarters, Architectural Press, xford.
Turksever, A. N & Atalic, G (2001), Possibilities and limitations for the measurement of the quality of life in urban areas, Social Indicators Research, Vol. 53, pp. 163-187.
Westaway, M. S (2006), A longitudinal investigation of satisfaction with personal and environmental quality of life in an informal South African housing settlement, Doornkop, Soweto, Habitat International, Vol. 30, pp. 175–189.
Zebardast, E (2009), The housing domain of quality of life and life satisfaction in the spontaneous settlements on the Tehran metropolitan fringe, Social Indicators Research, Vol. 90, pp. 307–324.
مسابقات
جوایز
نشریات