مقایسه هندسه و روش ترسیم طاق کاربندی نمونه های مطالعاتی کاربندی های زمینه ۱۰، ۱۲، ۱۴ و ۱۶
Comparison of Geometry and Drawing Method of Karbandi Vault
گستره شیوه های ترسیمی عرصه ای است برای دسته بندی ویژگی های هندسه نظری کاربندی های زمینه مربع و مستطیل که شباهت ها و تفاوت های گوناگون آن ها را آشکار می کند. تحلیل تفاوت ها و شباهت ها می تواند ویژگی خاص و عام ساختار هندسی این کاربندی ها را مشخص کند. با روش مطالعه مقایسه ای راهکاری برای تحلیل چگونگی و چرایی شباهت های هندسه نظری کاربندی های زمینه مربع و مستطیل در گستره شیوه های ترسیمی با وجود تفاوت ها عرضه می شود. در متون فارسی طراحان سنتی درباره روش های گوناگون ترسیم به طور مجزا سخن فراوان گفته اند. ولی تا کنون گستره شیوه های ترسیمی برای یک مطالعه مقایسه ای به منظور دسته بندی هندسه نظری کاربندی های زمینه مربع و مستطیل به کار بسته نشده است. در این مقاله کاربندی هایی با زمینه یادشده بررسی شده است. از هرکدام دو نمونه پرکاربردتر انتخاب می شود. در این پژوهش چگونگی و چرایی تفاوت ها و شباهت های پدیدآمده در حوزه تمایز دیدگاهای مختلف در روش ترسیم این کاربندی ها تحلیل می گردد. نتیجه حاصل از تحقیق مبین این مطلب است که روش ترسیمی پیرنیا و بزرگمهری خطاهایی در اندازه ابعاد مستطیل زمینه دارد که از طریق مقایسه با سایر روش ها می توان به آن ها پی برد. شعرباف و لرزاده از زمینه های کاربندی و تناسبات ابعادی آن ها سخنی به میان نیاورده اند. شیوه پیرنیا نسبت به سایر روش های ترسیمی عملی تر و با ابزارهای سنتی به سادگی قابل اجرا است. با روش های پیرنیا و بزرگمهری تعداد بیشتری از کاربندی ها را می توان به سادگی کشید.
The study of drawing methods is one for classification of geometrical theories of rib-works (karbandi’s) based on rectangles. The analysis of similarities and differences can reveal general and particular geometric structures of these karbandi’s. Comparative studies offer methods to analyse how and why there are underlying similarities between rectangular karbandi’s despite apparent differences. Various drawing methods are widely discussed by traditional Persian-speaking designers. However, drawings methods have not yet been used for comparative studies classifying theoretical geometries of rectangular bases. The present paper studies rectangular bases. Two widely used examples of square and non-square rectangular bases are selected in order to analyse and compare various drawing techniques and their associated views. The results show Pirnia’s and Bozorgmehri’s methods’ errors when it comes to rectangles in comparison with others’, that She’rbaf and Lorzadeh have not talked about karbandi bases and proportions, and that Pirnia’s method is more practical compared with others’, and easily executable through traditional means. It is also shown that Pirnia’s and Bozorgmehri’s methods are more easily applicable to larger numbers of karbandi’s.
(826.7 کیلوبایت) دانلود مقالهمشخصات مقاله
السعيد،عصام و عايشه پارمان. نقشهاي هندسي در هنر اسلامي، ترجمة مسعود رجبنيا، تهران: سروش، 1387.
بوزجاني، ابوالوفا محمد بن محمد. هندسة ايرانيــ کاربرد هندسه در عمل، ترجمة سيدعليرضا جذبي، تهران: سروش، 1392.
بزرگمهري، زهره. هندسه در معماري، تهران: ميراث فرهنگي کشور و سبحان نور، 1371.
بمانيان، محمدرضا و ديگران. کاربرد هندسه و تناسبات در معماري، تهران: نشر هله و طحان، 1390.
پاپادوپولو، آلکساندر. معماري اسلامي، ترجمة حشمت جزني، تهران: رجاء، 1368.
پورنادري، حسين. شعرباف و آثارش (جلد دوم گره و کاربندي)، تهران: ميراث فرهنگي کشور، 1379.
پيرنيا، محمدکريم. تحقيق در معماري گذشتة ايران، تدوين غلامحسين معماريان، دانشگاه علم و صنعت ايران، 1378.
ــــــــ . درسنامة معماري اسلامي، دانشگاه تهران، 1362.
تهراني، فرهاد و مهدي رئيسي نافچي. کاربندي درآمدي بر ادبيات موضوع، درس سازههاي سنتي دورة دکتري معماري، دانشگاه تربيت مدرس، 1387.
رئيسزاده، مهناز و حسين مفيد. احياي هنرهاي از ياد رفته: مباني معماري سنّتي در ايران به روايت استاد حسين لرزاده، تهران: مولي، 1374.
رئيسي، مهدي و ديگران. «بازنگري در مفهوم کاربندي بر مبناي هندسة نظري، عملي و نقش ساختماني»، در دوفصلنامه علميـ پژوهشي مرمت و معماري ايران، ش 5 (بهار و تابستان 1392)، ص 33-54.
ستارپور، مريم و ديگران. «تعاملات معماري و کاربندي در سازههاي بازار تبريز»، در کنفرانس بينالمللي علوم و مهندسي، دبيـ امارات، 1394.
شعرباف، اصغر. گره و کاربندي، ج 1، تهران: ميراث فرهنگي کشور و سبحان نور، 1385.
فارابي، ابوالنصر محمد. احصاء العلوم، تهران: علمي و فرهنگي، 1381.
فرشچي، حميدرضا و ديگران. «نظام هندسي زمينههاي رسميبندي يکپا، برگرفته از دايرة محيطي»، در دوفصلنامة مرمت و معماري ايران، ش 12 (پاييز و زمستان 1395)، ص 127-138.
معماريان، غلامحسين. معماري ايران نيارش، تدوين هادي صفاييپور. تهران: موسسه انتشارات و موسسه فرهنگي هنري نغمة نوانديش، 1394.
نجيباوغلو، گلرو. هندسه و تزيين در معماري اسلامي (طومار توپکاپي)، ترجمة مهرداد قيومي بيدهندي، تهران: روزنه، 1389.
نوايي، کامبيز و کامبيز حاجيقاسمي. خشت و خيال: شرح معماري اسلامي ايران، تهران: دانشگاه شهيد بهشتي؛ سروش، 1390.
Ching, F.D.K. & M. Jarzombek & V. Prakash. A Global History of Architecture, NewJersey: Wiley & Sons , 2010.
Garofalo, Vincenza. ”The Geometry of a Domed Architecture: A Stately Example of Karbandi at Bagh-e- Dolat Abad in Yazd”, in Journal of the Nexus Network Architectural and Mathematics, 18(1 ) (2016), pp. 169-195.
Peter, J.Lu & Paul J. Steinhardt. “Decagonal and Quasi-Crystalline Tilings in Medieval Islamic Architecture”, in Science Journal, Vol. 315 ( 2007), pp. 1106-1110.
Pope, Arthur Upham. A Survey of Persian art from Prehistoric Times to the Present, Vol. VIII, London: Oxford University, 2005.
PourAhmadi, Mojtaba.”A Basic Method for Naming Persian Karbandis Using a Set of Numbers”, in Journal of the Nexus Network Architectural and Mathematics, 16(2) (2014), pp. 313-343.
مسابقات
جوایز
نشریات