رستوران چوجی

رستوران چوجی در یکی از مناطق پر تردد شهر تهران قرار دارد. فضای داخلی رستوران با سنگ تراورتن کرم، سرامیک کرم، پنجره های قوسی و گاه ساده به سبک کلاسیک بی هویت امروز ایران پوشانده شده بود. خواسته کارفرما برای رستورانی با هدف ارایه غذاهای ارگانیک طرحی بود که بتواند بیانگر اهداف و ماموریت رستوران باشد و قابلیت تکثیر در شعبه های بعدی را داشته باشد . از طرفی فضایی که برای رستوران در نظر گرفته شده بود به صورت اجاره و برای مدتی محدود بود و به هیچ عنوان فضای مناسبی برای یک رستوران به نظر نمی رسید. 

با توجه به افزایش سرمایه در شهر تهران، اغلب پروژه های داخلی از تخریب بنای موجود و جایگزین کردن آن با طرحی جدید حاصل می گردد که اثرات مخربی در محیط زیست در سال های اخیر ایجاد کرده است . به حداقل رساندن اثرات منفی حاصل از تخریب، انتخاب متریال برای بازگشت به چرخه زندگی و جلوگیری از هدر رفتن سرمایه و منابع را موضوع اصلی در طراحی داخلی رستوران قرار دادیم. صرفنظر از کم ارزشی بنای موجود از لحاظ معماری، حفظ جداره ها، رها کردن سطوح دیوارها و پوشاندن آن با جداره ای شفاف برای ایجاد ارتباط بین فضای جدید و قدیم مورد توجه قرار گرفت و با فاصله گرفتن از جداره اولیه، جداره ای جدید در فضا ایجاد گشت که ضمن ایجاد هویتی جدید سبب شکل گیری تفکیک فضا بر اساس نیازهای متفاوت مجموعه گردید.

برای هرچه کمتر آسیب رساندن به چرخۀ زندگی هویت جداره های الحاقی را بر اساس نظریه بازگشت ماده از یک شکل قابل استفاده و تبدیل به شکل دیگر قرار دادیم. می خواستیم رستوران با طبیعت دوستی کند و از طبیعت وامدار گردد. چوب و آهن را به عنوان عناصر اصلی در شکل گیری جداره ها به کار بردیم، ارتباط با درختان در فضاهای جمعی حالا در مسیرهای رستوران روح تازه ای گرفته بود. رویکرد دیگری که در این مسیر، پراهمیت می نمود امکان بازگشت بنا به وضعیت اولیه به منظور جلوگیری از هدر رفتن سرمایه و منابع طبیعی بود. انتقال طرح و سرمایه از مکانی به مکان دیگر با حداقل آسیب، روش مناسبی برای پاسخ به این مسئله بود. زیرا سرمایه، طرح و جزئیات از هم مجزا نیستند. در طراحی تمام جزئیات قابلیت انتقال، باز و بسته شدن اجزاء مورد توجه قرارگرفت که خود باعث خلق ریز مدول های پیوسته در فضا در تمامیت و اجزاء گردید تا آنجا که با وجود طراحی جزئیات بسیار، یکپارچگی فضا کمترین آسیب را دید. امکان انتقال بعد از مدت زمان رهن از فضای تیز گوشه موجود به فضاهای متنوع و حتی غیر منتظم بعد را فراهم کرد تا در طول مسیر رشد رستوران ، فضا پیوسته با تغییری آگاهانه ماندگاری خود را فراهم کند.

مطالعات تیم طراحی در مورد انتظارات کاربران ) مشتریان و کارمندان ( و هم چنین شناخت نقاط ضعف و قوت رستوران های موجود ، سبب شکل گیری ایده تفکیک فضاها بر اساس نیازهای متفاوت در عین حفظ یکپارچگی کل مجموعه شد . لذا در قسمت ورودی، فضایی عمومی برای ارتباطات اجتماعی، انتظار، سفارش و تقسیم مسیرهای حرکت ایجاد گشت . راهروها به وسیله ی دیواره چوبی و تغییر متریال در سقف شاخص گردید . فضای خانوادگی و پرجمعیت در طبقه پایین با سقف بلندتر و شفافیت بیشتر قرار گرفت و نیم طبقه بالا با سقف کوتاه تر، نور، دید و شفافیت کمتر و در نتیجه محرمیت بیشتر به کاربری فضای خصوصی، کم جمعیت و دوستانه اختصاص یافت.

وجود فضایی بلند در قسمت ورودی رستوران به عنوان مبدأ اصلی حرکت دارای بیشترین پتانسیل برای ایجاد ارتباط بصری در پروژه مورد توجه قرار گرفت . به نحوی که امتداد ارتباط دید ناظر و کشش آن به داخل فضا بتواند کنجکاوی ناظر را برانگیزد و با شکستن سکون فضا، پویایی و تحرک را به ارمغان آورد .بنابراین چگونگی گسترش این ارتباط در مقاطع پروژه مورد ارزیابی قرار گرفت و با کاستن و افزودن به فضای مکعب مانند ورودی امکان پیشروی و امتداد بصری در طول حرکت ناظر را فراهم کرد.

سپس برای ایجاد حس دعوت به طبقه فوقانی، طرحی همسان با سقف ورودی برای نیم طبقه بالا در نظر گرفته شد تا فضا از یکپارچگی بیشتر در عین حال تنوع فضائی بالاتر برخوردار گردد.  از آن جایی که بحث محرمیت در تقابل همیشگی با الگوی پلان باز در معماری مدرن قرار می گیرد، رسیدن به جوابی که پاسخگوی نیازهای فرهنگی جامعه امروز ایران که در حال گذر از فرهنگ سنتی خود به فرهنگ مدرن جهانی می باشد جزو مسائل مهم طراحی رستوران چوجی قرار گرفت. ایرانیان از دیرباز در فضاهایی زندگی کرده اندکه حریم خصوصی و عمومی را مجزا نموده و امکان دسترسی به فضای اندرونی را محدود کرده اند. لذا در ناخودآگاه خود خاطره ای از گذشته را به یاد دارند که تمایل آنان برای استفاده از فضاهایی با آرامش فضاهای گذشته را بر می انگیزد. بنابراین آنچه در طراحی این رستوران مورد توجه قرار گرفت ایجاد دیواره ای برای تفکیک فضاهای خصوصی، خانوادگی یا دوستانه بود که بدون خرد کردن فضا و در عین حال با حفظ حریم شخصی ایجاد شده باشند و مسیرهای حرکت بدون آسیب رساندن به حریم خصوصی و با فاصله از آن قرار داشته باشند.