قالب و محتوا در معماری اسلامی

موضوع قالب و محتوا درمعماری به طور اعم و در معماری اسلامی به طور اخص از اهميت ويژه ای برخوردار است . معماری كه میخواهد اثری كالبدی خلق كند با توجه به جهان بيني و مكتب ونيز دايره آگاهی های علمی و دانش روز‘ وارد عرصه تركيب وخلاقيت ميشود كه محل ايفای نقش هنری وموضع ابداع معمارست . بحث قالب ومحتوا به لحاظ همين تركيب كه عرصه ارزشهای اعتقادی و دانشهای متعارف است مطرح می شود و برای ورود به اين بحث قبلا توجه به موارد زير ضروری است. 1- مفهومی جديداز معماری اسلامی يعنی فضا و كالبدی كه زندگی اسلامی به ما القا میكند. 2- احصاء ويژگی های زندگی اسلامی كه به معماری ارتباط پيدا می كند. مانند چگونگی محل سكونت يا محل عبادت و تجارت؛ چون اسلام برای زندگي سخن بسيار دارد و بايد جهات عمده راكه مورد سفارش ويا تأييد است بشناسيم و سپس ايده های طراحی را برای ايجاد فضاهای مورد نياز بر آنها استوار كنيم‘ كه اين كار بستگي به استنباط و ذوق و درك معمار دارد‘ وگاه ممكن است براي يك نظر اسلامي چندين روش ونمونه استنتاج شودكه همه آنها هم مورد تأييد باشد. 3- براي رسيدن به الگوي عملي نسبت به بررسی و تحقيق در مورد قالب ومحتوا در معماری اسلامی بايستی با توجه به زمينه های ارزشی و دانش و آگاهيهای روز‘ يك يا دو مورد مهم انتخاب شده و چهار چوبی به عنوان مدل معماری اسلامی ارائه شود. همان طوری هم كه در بالا اشاره شد چهارچوب ارائه شده می تواند در زمينه های محل سكونت و يا محل عبادت و تجارت باشد. بديهی است كه اين فقط يك چها ر چوب كلی است ودر داخل اين چهار چوب معمار خواهد توانست خلاقيتهای هنری خود را به منصه ظهور برساند. بحث ما با عنوان قالب ومحتوا در معماری اسلامی ‘ در واقع رسيدن به همان چهار چوبی است كه براي مدل معماری اسلامی ارائه شود. همان طوری هم كه در بالا اشاره شد چهارچوب ارائه شده می تواند در زمينه های محل سكونت و يا محل عبادت و تجارت باشد. بديهی است كه اين فقط يك چهارچوب كلی است و در داخل اين چهارچوب معمار خواهد توانست خلاقيتهای هنری خود را به منصه ظهور برساند. بحث ما با عنوان قالب ومحتوا در معماری اسلامی‘ در واقع رسيدن به همان چهار چوبی است كه براي مدل معماری اسلامی ارائه خواهد شد. كاربسيار دقيق و ظريفي است با ريزه كاريهای خاص خود كه براي انجام آن بايستی از متخصصان و صاحبنظران علوم اسلامی هم استفاده كرد باشد كه اين تلاش جمعی موجبات رضايت پروردگار متعال را فراهم آورد وحركتی در جهت اعتلای معماری اسلامی باشد.