سازه بامبو

پروژه سازه بامبو تلاشی است در جهت ارائه یک ساختار برای توسعه مناطقی از این دست در نواحی معتدل و مرطوب حاشیه شمالی کشور که می‌تواند در نقاط مختلف دنیا با شرایط مشابه نیز مورد استفاده قرار گیرد.

 این پروژه رویکردی به مسائل بشردوستانه است که با ساختاری Low-Tech و با استفاده از مصالح محلی شکل گرفته است. در این پروژه، کاشت و برداشت بامبوها و همچنین تولید پوشش محلی پروژه (گالی) خود مشاغلی را در ارتباط با محیط تعریف و حرفه های فراموش شده در محیط را احیا می‌کند.

 در واقع اینطور به نظر می آید که برای توسعه چنین مناطقی دقیقا باید یک راه معکوس طی شود، درست برخلاف همیشه که برای ساماندهی یک منطقه ابتدا یک برنامه کلی و طرح جامع و سپس طراحی شهری و در مرحله آخر طراحی معماری ارائه می‌شود، به صورت معکوس نیاز به ارائه طرحی ارگانیک است که به تدریج از توسعه ساختارهای جزئی پدید آید.

 رعایت این اصول در طراحی ساختارهای جزئی بسیار حائز اهمیت است. پایین نگه داشتن هزینه ساخت، قابلیت ساخت توسط افراد غیر حرفه ای، بالابودن سرعت ساخت، بازگشت به چرخه طبیعت و سبک بودن.

کارفرمای این پروژه به دنبال یک روش جدید ساخت برای توسعه شهرکی در نزدیکی جنگل های کتالم در شمال ایران بود و وقتی کار را به من سفارش داد بخاطر وفور بامبو در آن منطقه و اینکه به ارزانی و سادگی می توانستیم مقدار زیادی از آن را تهیه کنیم، تصمیم گرفتم از این بامبوها برای شکل دادن عناصر نیم دایره ای استفاده کنم.

در ساخت این مدل از 70 شاخه بامبو استفاده کردم که هر فرم نیم‌دایره از اتصال 2 بامبو به همدیگر ساخته می‌شد و یک منحنی را از یک طرف به طرف دیگر پروژه کامل می‌کرد. ما 2 هفته بعد از بریدن بامبوها، از آنها برای شکل دادن قطاع های نیم دایره استفاده کردیم.

 بامبوها 2 الی 3 هفته بعد از بریدن هنوز سبز و قابل انعطاف هستند و بعد از گذشت یک ماه خشک شده و رنگ آنها رفته رفته از سبز به زرد تبدیل می شود و بدین ترتیب بعد از مدتی بامبوهای نرم استفاده شده در سازه پروژه کاملا سخت و مقاوم می شوند، در اینجا به یک فرضیه خیلی جالب می‌رسیم که اگر بامبوها را بعد از استفاده در استراکچر زنده نگه داریم، که البته به راحتی امکانش هست، یک استراکچر زنده و قابل رشد خواهیم داشت و بدین ترتیب با رشد تدریجی بامبوها، حجم و فضای پروژه نیز افزایش می یابد. برای تولید یک ساختار متحرک، پایه ای از لوله های گاز (که در بازار محلی کتالم خریداری شدند) برای بامبوها ساختیم.

این پایه متشکل از 2 قطاع نیم دایره از لوله گاز که محدوده بیرون پروژه را در پلان تعریف می‌کنند و 70 عدد سه راهی گاز که همانند دانه های تسبیح داخل این دو قطاع قرار گرفته اند، می‌باشد. برای برپاکردن پروژه، انتهای هرکدام از بامبوها در داخل یکی از سه راهی ها قرار می‌گیرد. بدین ترتیب حمل پروژه از مکانی به مکان دیگر با خارج کردن بامبوها از سه راهی ها به راحتی امکان پذیر می باشد. ساخت این پروژه در مدت 2 الی 3 روز توسط افراد غیر متخصص ممکن می‌باشد. همچنین فرم پروژه ساختاری بسیار مقاوم را در مقابل نیروهای افقی مثل باد یا زلزله تعریف میکند.

این سازه امکان ایجاد یک سرپناه بسیار مقرون به صرفه را فراهم می‌کند، به‌طوریکه هزینه ساخت این پروژه برای پوشاندن فضایی با متراژ 40 متر مربع حدودا مبلغ 900000 تومان می‌باشد. در این مدل ما برای پوشش سازه از دسته‌های ساقه های درو شده برنج(کولش) که در مزارع اطراف وجود داشتند استفاده کردیم.

 هر دسته را از بالا گره زدیم و با قرار دادن آنها روی هم، سازه را پوشش دادیم. یک خاصیت بزرگ استفاده از ساقه‌های برنج این است که وقتی آنها در هوای بارانی خیس می‌شوند افزایش حجم پیدا می کنند و اجازه نمی دهند باران از پوسته به داخل نفوز کند. از طرف دیگر وقتی این پوسته در هوای گرم و آفتابی خشک می‌شود، اجازه می‌دهد باد از منافذ بسیار ریزی که در آن به وجود می آید عبور کند و امکان تهویه خنک به طور طبیعی فراهم شود، همچنین وجود لایه ها و حباب های کوچک هوا در میان این دسته های تشکیل دهنده از ساقه های برنج، عایق خوبی در برابر انتقال حرارت می‌سازد.