ساختمان بانک ملی شعبه دانشگاه تهران
Melli Bank, University of Tehran Branch
در سال ۱۹۵۸ میلادی، یورگن ساکسیلد (Jorgen Saxild) از بنیانگذاران شرکت مهندسی دانمارکی کمپساکس (Kampsax) از یورن اوبرگ اوتزن برای طراحی یک شعبه از بانک ملی ایران در نزدیکی دانشگاه تهران در خیابان شاهرضا (انقلاب) دعوت کرد. اوتزن که به نزدیکی با معماری اسلامی علاقهمند بود، این پروژه را علیرغم دستمزد ناچیز آن قبول کرد.
اطلاعات کلی
شرح
مانک هانسن که تجربه قابل توجهی از کار در خاورمیانه داشت، اوتزن را تشویق کرد که به طراحی آلوار آلتو در ساختمان صندوق بازنشستگی ملی فنلاند در هلسینکی و طراحی لو کوربوزیه در ساختمان دادگاه عالی چندیگر توجه کند. اوتزن بخصوص تحت تأثیر این اثر اخیر قرار گرفت و اعتقاد پیدا کرد که پروژه تهران به خطوط قوی (برجسته) نیاز دارد.
شعبه بانک در قطعه نسبتاً بزرگی با عرض ۲۶ متر در خیابانی پر رفتوآمد قرار دارد. این شعبه، یک سالن بزرگ و شماری دفتر (اتاق) اداری دارد. برای پاسخ دادن به این درخواست که ساختمان بانک باید از ساختمانهای اطراف متمایز باشد، اوتزان آن را در سکوی مرتفعی قرار داد که با دیوارهای جانبی از ساختمانهای کناری جدا شده است و یک ورودی مستطیل شکل تشکیل میدهد. دو طبقه فوقانی از ساختمان سه طبقه که بخشهای مدیریتی و خدمات اداری بانک را شامل میشوند با یک راهپله مارپیچ به صحن اصلی بانک متصل میشوند. یک بخش زیر سایه که با ستونهای وی شکل (V) مسقف شده، ورودی هنرمندانه به سالن بانک را تشکیل میدهد. تحت تأثیر ساختمان صندوق بازنشستگی آلوار آلتو، اوتزن سالن اصلی را به عنوان چشماندازی از میزها و اتاقکها طراحی کردهاست.
روشنایی سقفی ساختمان از ورودیهای نور بازار اصفهان الهام گرفته شده است که اوتزن در سال ۱۹۵۹ به آنجا مسافرت کرده بود. با الهام از پروژه آلتو برای یک نمایشگاه هنری در بغداد، سقف با تیرهای خمیده با عمقهای مختلف مشخص شده که نور از شیارهای باریک به آن وارد میشود و پس از انعکاس به داخل ساختمان وارد میشود. اوتزن میخواست که دیوارهای کناری ساختمان در قسمتهایی به شکل بتنی باقی بمانند اما مدتی پس از پایان پروژه، این بخشها با سنگ تراورتن پوشش داده شدند. همچنین، سطوح خشن آجر سوراخدار که اوتزن برای بهبود صدا در ساختمان تجویز کرده بود، با پنلهای آکوستیک آمریکایی جایگزین شدند. این ساختمان با هدف انعطافپذیری کامل در سازماندهی فضاها طراحی شدهاست.