پارک پرنده سفید

نیروی هوایی ارتش در نظر داشت یکی از اراضی مشجر خود را که در خیابان سیمتری نیروی هوایی تهران – یکی از مناطق کمتر برخوردار شهر - واقع است با کاربری پارک برای عموم آزاد نماید.

نقطۀ شروع طراحی، پاسخ دادن به نیاز بافت اطراف سایت است؛ آن قسمت از نیازهای بافت اطراف که  زمین پروژه ظرفیت پاسخگویی به آن را به عنوان یک پارک داشته باشد.

با توجه به مقیاس زمین، هدفگذاری پروژه بدینگونه تعیین می گردد که یک فضای تنفس برای بافت متراکم و ریزدانۀ اطراف سایت طراحی شود و طراحی منظر با این هدف انجام می پذیرد: ایجاد یک پلازا در مقیاس بافت مرتبط با سایت که سیرکولاسیون و کاربری ها و امکانات موجود در سایت بر اساس آن طراحی شوند.

چگونگی بهره مندی از درختان انبوه موجود در سایت در عین حفظ تمامی آنها از چالشهای مهم پروژه است؛ چرا که تراکم درختان به حدی است که علاوه بر محدودیتهایی که در طراحی ایجاد می کند، می تواند خوانایی طرح را دچار مشکل نماید. بدین منظور و در رویه ای متفاوت ترکیبی از معماری و معماری منظر برای طراحی در نظر گرفته می شود. بدین منظور که با افزودن جداره ها و ریتم ها و صفه ها و ... عناصر طرح پررنگ شده، تعریف فضاها و مسیرها تقویت گردد؛ آنقدر که طرح هم به لحاظ بصری و هم تجربۀ فضایی خوانایی کافی را در میان انبوه درختان داشته باشد. از طرف دیگر احجام فضاهای بستۀ طرح نیز با ماهیت صفحه ای طراحی می شوند تا منطبق بر عناصر دیگر کار باشند.

تقویت خوانایی بصری پروژه با سفید کردن تمام جداره ها و تقویت خوانایی سیرکولاسیون با ایجاد ریتم و نیز پیوستگی کامل عناصر طراحی شده میسر گردیده و از عنصر آب نیز برای خوانا تر کردن ورودی یک وجه پروژه و نیز تعریف صفۀ مرکزی طرح – علاوه بر تلطیف فضا و ایجاد چشم انداز- استفاده شده است.

مکانیزم جذب، هدایت، جمع کردن و متمرکز کردن بازدید کنندگان به وسیلۀ جداره ها، گشایشها، معابر، بازی خط آسمان و تنوع فضایی الهام شهری داشته و دیدگاه روانشناسی محیطی در طرحریزی آن دخیل بوده است.

پس ازپایان مراحل اولیۀ طراحی، نوبت به چالش با شهرداری رسید که طی توافق اولیه قرار بود بهره بردار پروژه باشد و البته به بهانۀ نامأنوس بودن طرح و همینطور اجرای آن برای ایشان در روند کار مشکلاتی ایجاد می کرد! طی جلسات متعدد بی فایده با کارشناسان شهرداری به منظور حفظ و دفاع از طرح که تمام مسائل فنی و محدودیتهای اقتصادی کارفرما در آن پیش بینی شده بود، کارفرما متقاعد گردید که طراحی انجام شده اجرا شود.

یک ویژگی دیگر طرح، انعطاف و انطباق طرح به منظور پاسخگویی به انبوه درختان سایت است؛ صفحات و جداره ها آزادانه در میان درختان حرکت می کنند و آنجا که لاجرم فضاهای وسیع صفه ها و نیز آبنما وجود دارد، با طراحی دیتیلهای اجرایی، درختان در میان صفه ها و همینطور آبنما حفظ شده اند که این خود مناظر جالبی را پدید آورده است.