الگوشناسی معماری کارخانه‌های صنعتی پهلوی اول در تبریز

به واسطه زلزله های مکرر، مداخلات صنعتی و به تاثیر از اتفاقات سیاسی ایران، شهر تبریز در دوره پهلوی اول، شاهد تغییرات زیادی در عرصه های معماری و شهری بوده است. در این دوره با ورود فناوری های ساخت و ایجاد سازه های جدید و اندیشه های حاکم بر آن، معماری صنعتی و کارخانه ای شکل گرفت. به طوری که به واسطه همسایگی با دول روس و عثمانی و حضور مهندسان آلمانی و لهستانی عامل شکل گیری بناهای صنعتی در نقاط شهری مختلف آن است. هدف پژوهش حاضر، الگوشناسی معماری صنایع کارخانه ای شهر تبریز در دوره پهلوی اول و پاسخ گویی به سوال زیر است: الگوی معماری کارخانه های شهر تبریز و ارزش ها و قابلیت های بالقوه موجود آن در دوره پهلوی چیست؟ روش تحقیق، برآیندی از روش تحقیق میدانی، تاریخی - تفسیری و تحلیلی - توصیفی است. جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای نشات گرفته و اساس کار بر تحلیل و استنباط محققان بوده و به لحاظ هدف و استفاده از نتایج، کاربردی است. نمونه های مورد مطالعه، کارخانه های سالامبورسازی، چرم سازی خسروی، حاج ابوالقاسم جوان و پشمینه تبریز هستند. نتایج تحقیق نشان می دهد الگوی معماری کارخانه های صنعتی در دوره پهلوی، ساده، بدون پیچیدگی و دارای ویژگی های مشابهی است که از آن جمله می توان به پلان های چهارگوشه، نمای آجری با قاب های آجری، پوشش شیروانی با استفاده از خرپای چوبی و فلزی و همچنین سیستم دیوار باربر با طاق ضربی، استفاده از هره چینی و تزیینات آجری ساده شده در نماها اشاره کرد.

Due to repeated earthquakes and the political events of Iran, significant changes are seen in the urban areas of Tabriz during the first Pahlavi period. Along with the introduction of new construction technologies and creation of new structures and their governing ideas, industrial and factory architecture was formed. Due to neighborhood with the Russian and Ottoman states and the presence of German and Polish engineers, Tabriz underwent the formation of industrial buildings in various parts of the city. The present study aimed at recognizing the architectural pattern of industrial factory in Tabriz during the first Pahlavi period. Hence, it sought to answer the following question: What is the architectural pattern of the factories in Tabriz and its potential values and capabilities in Pahlavi era?, The research methodology is a combination of field study, historical-interpretative, and analytical-descriptive methods. The data collection is based on library resources and it is founded on researchers’ analysis and inference; in terms of purpose and application of results, this study is categorized as applied research. The sample included Tabriz Hide Production Factory, Khosravi Leather Factory, Haj Abolghasem Javan, and Pashmineh Tabriz Factory. The results of the study indicated that the architectural pattern of Pahlavi’s industrial factories is simple and without complexity and has similar characteristics, such as quadrangular plans, brick facades with brick frames, gable roofs, using wooden and metal truss as well as a load-bearing wall with barrel-vault, using stringcourse and brick decoration in the facades.

(1.6 مگابایت) دانلود مقاله