تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت، معرفی چارچوبی مفهومی برای احیای عرصههای رو به افت مراکز شهرها
«مراکز شهرها»، این هستههای اولیۀ شکلگیری شهرها، از اواخر قرن بیستم به دلایل گوناگونی مبتلابه افت کالبدی، اجتماعی، و اقتصادی شدهاند. همچنین تغییروتحولات حاصل از نیروهای جهانی شدن و گذار از اقتصاد صنعتی به پساصنعتی و خدماتـ محور و «چرخش فرهنگی»ــ تغییر تلقی از «فرهنگ» و از «هنر و میراث»، به «ثروت»ــ و شکلگیری اقتصاد مبتنی بر فرهنگ، از دهۀ 1980 منجر به تغییراتی در اقتصاد شهرها، فضاهای متروکۀ مراکز شهری، و به طور کلی ساختار فضایی شهرها شده است. در چنین شرایطی، عوامل مرتبط با فرهنگ و اوقات فراغت داراییای ارزشمند در اقتصاد نوین و روشی اصلی در تجدید حیات عرصههای رو به افت مراکز شهری شده و نقشی محوری یافتهاند.
«تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت» الگویی جامع و یکپارچه از مشارکت فعال فضاها و فعالیتهای فرهنگی و اوقات فراغت به منزلۀ محرک اصلی و پیشبرنده در فرایند تجدید حیات شهری است که، با تلفیقی از راهبردها و کاربست عناصر و عوامل گوناگون، به احیای عرصههای رو به افت شهری میانجامد. در این میان، رویکرد آفرینش «مناطق فرهنگی»، که جامعترین ابزار کاربردی تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت است، به طور ضمنی سایر عناصر اینگونه از تجدید حیات را در بطن خود دارد و همچنین، به دلیل تناظر عناصر مورد نیاز با قابلیتهای موجود در عرصههای رو به افت مراکز شهری، رویکردی مناسب و درخور برای تجدید حیات این عرصههای ارزشمند میراثی محسوب میگردد.
در این مقاله سعی بر آن است که با روش توصیفیـ تحلیلی و با بررسی و تحلیل متون (روش اسنادی)، به تبیین اصول تجدید حیات عرصههای مرکزی شهرها پرداخته شود و با معرفی راهبردها و عناصر کاربردی تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت، رویکرد جامع مناطق فرهنگی برای تجدید حیات عرصههای رو به افت مراکز شهری معرفی شود و در انتها نیز چارچوب مفهومی معیارها و نشانگرهای آفرینش مناطق فرهنگی در این عرصهها عرضه گردد.
(225.0 کیلوبایت) دانلود مقالهمشخصات مقاله
آشوری، داریوش. تعریفها و مفهوم فرهنگ، تهران: مرکز اسناد فرهنگی آسیا، 1357.
مرکز آمار ایران. طبقهبندی فرهنگ و فراغت ایران، تهران: معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران، 1388.
مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران. شهر، مصرف فرهنگی و تحلیل نسلی: مطالعهای در شهر تهران، گزارش شمارۀ 170، ۱۳۹۲.
موسوی خورشیدی، راضیه. برنامهریزی راهبردی تجدید حیات شهری مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت در مراکز شهرها، مورد مطالعاتی محلۀ ارگـ پامنار در منطقۀ 12 شهر تهران، پایاننامۀ کارشناسیارشد برنامهریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، 1393.
Abbott, C. “Downtown”, in Caves, R. W (ed.), Encyclopedia of the City, New York: Routledge, 2005.
Artscape. Space-making in Culture-led Regeneration, Toronto: Artscape Inc., 2007.
Austin City Council. Implementation Manual of Downtown Revitalization , Vermont Land: Use Education & Training Collaborative, 2007.
Binns, L. Capitalising on Culture: an Evaluation of Culture-led Urban Regeneration Policy, Futures Academy, Dublin Institute of Technology, 2005.
Bradbury, K.L., et al. Urban Decline and Future of American Cities, USA: Brookings Inst Press, 1982.
Carter, T. & C. Polevychok. Comprehensive Neighbourhood Studies: Characterizing Decline, Canada Research Chair in Urban Change and Adaptation, The Institute of Urban Studies, Canada, 2003.
CLG. Town Centre Regeneration, London: UK Department for Communities & Local Government, 2006.
Cowan, R. The Dictionary of Urbanism, UK: Streetwise Press, 2005.
Deffener, A. “Culture”, in Caves, R.W. (ed.), Encyclopedia of the City, New York: Routledge, 2005.
Dundar, S.G. “Rise of Culture & Fall of Planning in Izmir, Turkey”, in Journal of PASOS, 8(3) (2010), pp.51-66.
Evans, G. & P. Shaw. Literature Review: Culture and Regeneration, Arts Research Digest, Issue 37, 2006.
Evans, G. & P. Shaw. The Contribution of Culture to Regeneration in The UK: A Review of Evidence, A Report to the DCMS, London Metropolitan University, 2004.
Evans, G. “Measure for Measure: Evaluating the Evidence of Culture’s Contribution to Regeneration”, in Urban Studies, 42(5-6) (2005), pp.1-25.
Freestone, R. & C. Gibson. “City Planning and The Cultural Economy”, A Paper Presented to The City Future Conference, Chicago, 2004.
Keating, M. & M. de frantz. “Culture-led Strategies for Urban Regeneration: A Comparative Perspective on Bilbao”, in IJIS Journal, 16(3) (2004), pp.187-194.
Lang, T. Insights in the British Debate about Urban Decline and Urban Regeneration, Working Paper, Leibniz-Institute for Regional Development and Structural Planning, Erkner, 2005.
Lin, C.Y. & W.C. Hsing. “Culture-led Urban Regeneration and Community Mobilisation: The Case of the Taipei Bao-an Temple Area, Taiwan”, in Urban Studies, 2009, pp. 137- 1342
McCarthy, J. Encouraging Culture-led Regeneration, A Paper Presented at the EURA Conference, Dundee, Scotland, UK, 2002.
________ . “Promoting Image and Identity in 'Cultural Quarters': the Case of Dundee”, in Local Economy, 20(3) (2005), pp. 280-293.
Miles, S. & R. Paddison. “Introduction: The Rise and Rise of Culture-led Urban Regeneration”, in Urban Studies, 42(5-6) (2005), pp. 833-839.
Montgomery, J. “Cultural Quarters as Mechanisms for Urban Regeneration. Part I: Conceptualising Cultural Quarters”, in Planning, Practice & Research, 18(4) (2003), pp. 293–306.
Park, G. Cultural Development on the Quayside and Increased Local Tourism: How to Interprete the Relationship between them?, A Paper Presented in University of Leicester, UK, 2010.
Paumier, C. Creating a Vibrant City Centre: Urban Design and Regeneration Principles, Washington D.C.: Urban Land Institute, 2004.
Roberts, P. “The Evolution, Definition and Purpose of Urban Regeneration”, in Roberts, P. and H. Sykes (eds.), Urban Regeneration: A Handbook, London: SAGE Publication, 2000.
Sacco, P.L. & G.T. Blessi. Urban Regeneration, Culture and Happiness. Bridging Communities through Cultural Policies: A Theoretical Framework, A Paper Presented in IUIV University, Venice, 2007.
Smith, A. & I.K. Strand. “Oslo’s new Opera House: Cultural Flagship, Regeneration Tool or Destination Icon?”, in European Urban and Regional Studies, 18(1) (2011), pp. 93-110.
Smyth, H. Marketing the City: The Role of Flagship Development in Urban Regeneration, London: E & F N Spon Press, 1994.
Tallon, A. Urban Regeneration in the UK, London: Routledge, 2010.
UNEP. Guidelines for Urban Regeneration in the Mediterranean Region, Priority Actions Programme, Regional Activity Centre, Split, Croatia, 2004.
UNIDO. Creative Industries and Micro & Small Scale Enterprise Development: A Contribution to Poverty Alleviation, Vienna: United Nations Industrial Development Organization, 2007.
URBACT Culture Network. Culture & Urban Regeneration: The Role of Cultural Activities & Creative Industries in The Regeneration of European Cities, Lille: The URBACT Culture Network, 2006.
Walks, R. "Central City", in Caves, R.W. (ed.), Encyclopedia of the City, New York Routledge, 2005.
Wu, W. “Cultural Strategies in Shanghai: Regenerating Cosmopolitanism in an Era of Globalization”, in Progress in Planning, 61(2004), pp. 159-180.
مسابقات
جوایز
نشریات