تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت، معرفی چارچوبی مفهومی برای احیای عرصه‌های رو به افت مراکز شهرها

گزارش خطا
نویسنده : مرجان نعمتی مهر، راضیه موسوی خورشیدی
محل انتشار : نشریه صفه 71
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 25
شماره : 71
زمان انتشار : زمستان 1394

«مراکز شهرها»، این هسته­های اولیۀ شکل­گیری شهرها، از اواخر قرن بیستم به دلایل گوناگونی مبتلابه افت کالبدی، اجتماعی، و اقتصادی شده­اند. همچنین تغییروتحولات حاصل از نیروهای جهانی شدن و گذار از اقتصاد صنعتی به پساصنعتی و خدمات‌ـ‌ محور و «چرخش فرهنگی»‌ــ تغییر تلقی از «فرهنگ» و از «هنر و میراث»، به «ثروت»ــ و شکل‌گیری اقتصاد مبتنی بر فرهنگ، از دهۀ 1980 منجر به تغییراتی در اقتصاد شهرها، فضاهای متروکۀ مراکز شهری، و به طور کلی ساختار فضایی شهرها شده است. در چنین شرایطی، عوامل مرتبط با فرهنگ و اوقات فراغت دارایی‌ای ارزشمند در اقتصاد نوین و روشی اصلی در تجدید حیات عرصه­های رو به افت مراکز شهری شده و نقشی محوری یافته‌اند.

«تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت» الگویی جامع و یکپارچه از مشارکت فعال فضاها و فعالیت­های فرهنگی و اوقات فراغت به منزلۀ محرک اصلی و پیش­برنده در فرایند تجدید حیات شهری است که، با تلفیقی از راهبردها و کاربست عناصر و عوامل گوناگون، به احیای عرصه­های رو به افت شهری می­انجامد. در این میان، رویکرد آفرینش «مناطق فرهنگی»، که جامع­ترین ابزار کاربردی تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت است، به طور ضمنی سایر عناصر این‌گونه از تجدید حیات را در بطن خود دارد و همچنین، به دلیل تناظر عناصر مورد نیاز با قابلیت­های موجود در عرصه­های رو به افت مراکز شهری، رویکردی مناسب و درخور برای تجدید حیات این عرصه­های ارزشمند میراثی محسوب می­گردد.

در این مقاله سعی بر آن است که با روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با بررسی و تحلیل متون (روش اسنادی)، به تبیین اصول تجدید حیات عرصه­های مرکزی شهرها پرداخته شود و با معرفی راهبردها و عناصر کاربردی تجدید حیات مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت، رویکرد جامع مناطق فرهنگی برای تجدید حیات عرصه­های رو به افت مراکز شهری معرفی شود و در انتها نیز چارچوب مفهومی معیارها و نشانگرهای آفرینش مناطق فرهنگی در این عرصه­ها عرضه گردد.

(225.0 کیلوبایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

آشوری، داریوش. تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، تهران: مرکز اسناد فرهنگی آسیا، 1357.

مرکز آمار ایران. طبقه‌بندی فرهنگ و فراغت ایران، تهران: معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، مرکز آمار ایران، 1388.

مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران. شهر، مصرف فرهنگی و تحلیل نسلی: مطالعه‌ای در شهر تهران، گزارش شمارۀ 170، ۱۳۹۲.

موسوی خورشیدی، راضیه. برنامه‌ریزی راهبردی تجدید حیات شهری مبتنی بر فرهنگ و اوقات فراغت در مراکز شهرها، مورد مطالعاتی محلۀ ارگ‌ـ پامنار در منطقۀ 12 شهر تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، 1393.

Abbott, C. “Downtown”, in Caves, R. W (ed.), Encyclopedia of the City, New York: Routledge, 2005.

Artscape. Space-making in Culture-led Regeneration, Toronto: Artscape Inc., 2007.

Austin City Council. Implementation Manual of Downtown Revitalization , Vermont Land: Use Education & Training Collaborative, 2007.

Binns, L. Capitalising on Culture: an Evaluation of Culture-led Urban Regeneration Policy, Futures Academy, Dublin Institute of Technology, 2005.

Bradbury, K.L., et al. Urban Decline and Future of American Cities, USA: Brookings Inst Press, 1982.

Carter, T. & C. Polevychok. Comprehensive Neighbourhood Studies: Characterizing Decline, Canada Research Chair in Urban Change and Adaptation, The Institute of Urban Studies, Canada, 2003.

CLG. Town Centre Regeneration, London: UK Department for Communities & Local Government, 2006.

Cowan, R. The Dictionary of Urbanism, UK: Streetwise Press, 2005.

Deffener, A. “Culture”, in Caves, R.W. (ed.), Encyclopedia of the City, New York: Routledge, 2005.

Dundar, S.G. “Rise of Culture & Fall of Planning in Izmir, Turkey”, in Journal of PASOS, 8(3) (2010), pp.51-66.

Evans, G. & P. Shaw. Literature Review: Culture and Regeneration, Arts Research Digest, Issue 37, 2006.

Evans, G. & P. Shaw. The Contribution of Culture to Regeneration in The UK: A Review of Evidence, A Report to the DCMS, London Metropolitan University, 2004.

Evans, G. “Measure for Measure: Evaluating the Evidence of Culture’s Contribution to Regeneration”, in Urban Studies, 42(5-6) (2005), pp.1-25.

Freestone, R. & C. Gibson. “City Planning and The Cultural Economy”, A Paper Presented to The City Future Conference, Chicago, 2004.

Keating, M. & M. de frantz. “Culture-led Strategies for Urban Regeneration: A Comparative Perspective on Bilbao”, in IJIS Journal, 16(3) (2004), pp.187-194.

Lang, T. Insights in the British Debate about Urban Decline and Urban Regeneration, Working Paper, Leibniz-Institute for Regional Development and Structural Planning, Erkner, 2005.

Lin, C.Y. & W.C. Hsing. “Culture-led Urban Regeneration and Community Mobilisation: The Case of the Taipei Bao-an Temple Area, Taiwan”, in Urban Studies, 2009, pp. 137- 1342

McCarthy, J. Encouraging Culture-led Regeneration, A Paper Presented at the EURA Conference, Dundee, Scotland, UK, 2002.

________ . “Promoting Image and Identity in 'Cultural Quarters': the Case of Dundee”, in Local Economy, 20(3) (2005), pp. 280-293.

Miles, S. & R. Paddison. “Introduction: The Rise and Rise of Culture-led Urban Regeneration”, in Urban Studies, 42(5-6) (2005), pp. 833-839.

Montgomery, J. “Cultural Quarters as Mechanisms for Urban Regeneration. Part I: Conceptualising Cultural Quarters”, in Planning, Practice & Research, 18(4) (2003), pp. 293–306.

Park, G. Cultural Development on the Quayside and Increased Local Tourism: How to Interprete the Relationship between them?, A Paper Presented in University of Leicester, UK, 2010.

Paumier, C. Creating a Vibrant City Centre: Urban Design and Regeneration Principles, Washington D.C.: Urban Land Institute, 2004.

Roberts, P. “The Evolution, Definition and Purpose of Urban Regeneration”, in Roberts, P. and H. Sykes (eds.), Urban Regeneration: A Handbook, London: SAGE Publication, 2000.

Sacco, P.L. & G.T. Blessi. Urban Regeneration, Culture and Happiness. Bridging Communities through Cultural Policies: A Theoretical Framework, A Paper Presented in IUIV University, Venice, 2007.

Smith, A. & I.K. Strand. “Oslo’s new Opera House: Cultural Flagship, Regeneration Tool or Destination Icon?”, in European Urban and Regional Studies, 18(1) (2011), pp. 93-110.

Smyth, H. Marketing the City: The Role of Flagship Development in Urban Regeneration, London: E & F N Spon Press, 1994.

Tallon, A. Urban Regeneration in the UK, London: Routledge, 2010.

UNEP. Guidelines for Urban Regeneration in the Mediterranean Region, Priority Actions Programme, Regional Activity Centre, Split, Croatia, 2004.

UNIDO. Creative Industries and Micro & Small Scale Enterprise Development: A Contribution to Poverty Alleviation, Vienna: United Nations Industrial Development Organization, 2007.

URBACT Culture Network. Culture & Urban Regeneration: The Role of Cultural Activities & Creative Industries in The Regeneration of European Cities, Lille: The URBACT Culture Network, 2006.

Walks, R. "Central City", in Caves, R.W. (ed.), Encyclopedia of the City, New York Routledge, 2005.

Wu, W. “Cultural Strategies in Shanghai: Regenerating Cosmopolitanism in an Era of Globalization”, in Progress in Planning, 61(2004), pp. 159-180.

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir