ارتباط ساختار شهر تاریخی شیراز با شبکه آب مطالعه موردی: نهر قنات خیرات در سده های هفتم تا چهاردهم
بهره گرفتن از امکان بررسی تطبیقی و به کمک اجزاء و جوانب معلوم شهر تاریخی،اجزا و جوانب مجهول و شبکه آب رسانی آن را تبیین کرد.اگر امروزه از این امکان بهره نگیریم، بی شک در آینده با مجهول ها و دشواری ها ی بیشتری روبرو خواهیم شد. هدف از این نوشتار نگاهی به ارتباط ساختار شهر و شکل شریان های حیاتی آن در شیراز است و تلاش بر این است که با روشی غیر منحصربه این شهر، در شهرهایی با وضعیت مشابه، به لحاظتأمین آب نیز قابل آزمایش باشد. مهمترین منابع آب شهر شیراز از دیر باز قنات ها بوده اند. آبی که از طریق بارش بر دشت و کوه به سفره های زیر زمینی راه می یافت، با قنات به حوالی شهر منتقل میشد، مظهر این قنات ها معمولا خارج از باروی شهر بود از آن پس این ابها به صورت نهر و جداول آب( در این مقاله همه جا «نهر» و «جوی» «جدول»دریک معنی، مسیرهای روباز آب به کار خواهد رفت) در داخل شهر توزیع میشد و همه شهر از آن بهره مند میشدند. در این مقاله ارتباط جداول آب درون شهر و ساختار شهر از دو نظر تبیین می شود.
(917.5 کیلوبایت) دانلود مقالهمشخصات مقاله
آريان پور، عليرضا. پژوهشى در شناخت باغ هاى ايران و باغ هاى تاريخى شيراز، تهران: تاريخ فرهنگ ايران زمين، 1365.
آصف، محمدهاشم. رستم التواريخ، تصحيح و تحشية محمد مشيرى، تهران: تابان، 1348.
ابن بطوطه، محمد بن عبد الله بن محمد اللواتى الطنجى. سفرنامة ابن بطوطه، ترجمة محمدعلى موحد، تهران: چاپ سپهر نقش، 1370.
ابوترابيان، بهنام و طناز لطيفيان و الناز نجار نجفى. « تناسب ساختار كالبدى شهر تاريخى شيراز و آب (واقع در آرشيو و كتابخانة پايگاه سياستگذارى و ميراث فرهنگى بافت تاريخى شيراز) اسفند 1388.
اطلاعات مضبوط در سازمان فضاى سبز شهردارى.
افسر، كرامت الله. تاريخ بافت قديمى شيراز، تهران: انجمن آثار ملى، 1353.
افشار، ايرج و عمادالدين شيخ الحكمايى. اسناد معمارى ايران: كتابچة املاك اينجوى فارس (سدة هشتم هجرى)، دفتر دوم، تهران: فرهنگستان هنر،1389.
امداد، حسن. شيراز در گذشته و حال، شيراز: چاپ موسوى، 1339.
پيرنيا، مشيرالدوله. تاريخ ايران باستان از آغاز تا انقراض قاجاريه، تهران: خيام، 1375.
تاورنيه، ژان باتيست. سفرنامة تاورنيه. ترجمة حميد ارباب شيرانى، تهران: نيلوفر، 1382.
جنيد شيرازى، معين الدين ابوالقاسم. شد الازار فى حطّ الاوزار عن زوّارالمزار، تصحيح و تحشية محمد قزوينى و عباس اقبال، تهران: چاپخانة مجلس، 1328.
جواهرى، پرهام و محسن. چارة آب در تاريخ فارس، تهران: گنجينة ملى آب ايران، 1372.
خوب نظر، حسن. تاريخ شيراز، به كوشش جعفر مؤيد شيرازى، تهران: 1380.
زارع، ايمانعلى. بازخوانى و بازنوشت وقف نامة منصوريه، تهران : ادارة اوقاف،1384.
زركوب شيرازى، ابوالعباس احمد بن ابى الخير. شيرازنامه، تهران: فرهنگستان هنر، 1389.
سامى، على. شيراز شهر جاويدان، شيراز: نويد شيراز، 1363.
فرصت شيرازى، ميرزامحمدنصير. آثار عجم، به اهتمام عبدالله طهرانى، چاپ سنگى، بمبئى: مطبعة نادرى، 1352.
فسايى، حاج ميرزاحسن. فارسنامة ناصرى، تصحيح و تحشية منصور رستگار فسايى، تهران: اميركبير، 1378.
مستوفى، حمدالله. نزهة القلوب، به كوشش محمد دبيرسياقى، تهران: طهورى، 1336.
مقدسى، ابوعبدالله محمد بن احمد. احسن التقاسيم فى معرفة الاقاليم، ترجمة على نقى منزوى، تهران: شركت مؤلفان و مترجمان ايران، 1361.
مهريار، محمد و ديگران. اسناد تصويرى شهرهاى ايرانى: دورة قاجار، تهران: دانشگاه شهيد بهشتى، سازمان ميراث فرهنگى كشور (پژوهشگاه)، 1378.
ميرزامير بن غياث الدين على غياثى. «وقف نامة معين الدين محمد غياثى 1058 ق، رونوشت وقف نامه، اداره كل م/ 75+ ،آرشيو 2
نامى اصفهانى، محمدصادق. تاريخ گيت ىگشا، با مقدمة سعيد نفيسى. تهران: 1363.
نقشة زمين شناسى با مقياس 100000:1 دشت شيراز، سازمان زمين شناسى كشور. زمين شناس و ناظر: م. ج. عندليبى.
ويلبر، دونالد. مسجد عتيق شيراز. ترجمة افرا بانك، تهران: فرهنگستان هنر، 1387.
يعقوبى، احمد بن اسحاق. البلدان. ترجمة محمدابراهيم آيتى. تهران: علمى و فرهنگى، 1381.
مسابقات
جوایز
نشریات