مواجهه با مشكلات و توسعه درون زا

گرچه اكثر ما با كمك تجربه و دانش فطری خود با مفهوم "مشكل" آشنا هستیم، لكن هنوز تعریف این كلمه غامض و پیچیده است. مشكلات، خود بیان كننده خود نیستند بلكه تعریف و تفسیر آن ها به ارزش ها و نمادهایی كه در ضمیر انسان ها است و به نوع انتظار و تلقی آنان بستگی دارد. بدون تردید تشخیص مشكلات توسعه و ارایه راه حل های مناسب برای آن ها متاثر از جهان بینی و نقطه نظرات مدیران، طراحان و برنامه ریزان محیط زیست، اعم از معماران، شهرسازان و غیره است.

در این نوشتار نویسنده می كوشد تا در یك دسته بندی كلی، دیدگاه های مختلف مواجهه با مشكلات را در تعامل با یكدیگر قرار داده تا از این رهگذر زمینه ای مناسب را برای طرح دكترین معتقدین به توسعه درون زا فراهم آید. این دیدگاه ها به چهار گروه تقسیم بندی شده و برای هر یك روشی جهت تشخیص مشكلات و راه حل های مختلف آن ها پیشنهاد گردیده است كه عبارتند از: گروه محافظه كاران كه آزاد كننده مشكل (Problem Absolver) هستند؛ گروه گذشته گراها كه كارشناسان تجزیه و تحلیل مشكل(Problem Resolver) هستند؛ گروه آینده نگرها كه مشكل گشا (Problem Solver) بوده و گروه آینده سازها كه حلال مشكلات (Problem Dissolver) هستند.

با بهره گیری از تحلیل فوق به ارزیابی مدل درون زا كه با اتكا به گذشته وقتی كه مشكلات كمتری وجود داشت و با استناد به خصوصیات منطقی و علمی آن كه فرآیند تولید را در یك طرح جامع عادلانه و آینده نگر همراه با مشاركت مردم در یك تشكیلات افقی مورد نظر دارد خواهیم پرداخت. باشد تا این تلاش اثری هر چند اندك در سیاستگزاری و برنامه ریزی اجرایی توسعه مملكت داشته باشد.